Stawki VAT na Węgrzech: Kompleksowy przegląd systemu podatkowego

Podatek od wartości dodanej, znany szerzej jako VAT, to jedno z kluczowych narzędzi fiskalnych wykorzystywanych przez rządy większości krajów Unii Europejskiej do finansowania swoich budżetów. System podatkowy VAT obejmuje niemal każdą transakcję handlową, zarówno w obrocie towarami, jak i usługami. Węgry są jednym z krajów UE, które w tym zakresie wyróżniają się specyficzną strukturą podatkową, w szczególności ze względu na jedną z najwyższych stawek VAT w Europie.

Podstawowa stawka VAT na Węgrzech – 27%

Najbardziej charakterystycznym elementem systemu VAT na Węgrzech jest jego podstawowa stawka, która wynosi aż 27%. Jest to najwyższa tego typu stawka obowiązująca wśród krajów Unii Europejskiej, co czyni Węgry jednym z liderów pod względem obciążenia podatkowego w tej kategorii.

Stawka ta ma szerokie zastosowanie i obejmuje większość towarów oraz usług oferowanych na rynku. Do tej kategorii zaliczają się między innymi:

• Produkty spożywcze i napoje,
• Elektronika, sprzęt RTV i AGD,
• Kosmetyki i artykuły higieniczne,
• Odzież i obuwie,
• Meble i wyposażenie domowe,
• Usługi hotelowe i gastronomiczne,
• Usługi kulturalne i rozrywkowe,
• Usługi remontowo-budowlane,
• Usługi prawne i księgowe.

Tak wysoka stawka VAT ma bezpośredni wpływ na ceny detaliczne towarów i usług, co może wpływać na ogólny poziom życia oraz na siłę nabywczą mieszkańców.

Obniżone stawki VAT – 18% i 5%

Obok stawki podstawowej, węgierski system VAT przewiduje również dwie obniżone stawki: 18% oraz 5%. Każda z nich obejmuje specyficzne grupy produktów i usług, które ze względu na ich szczególny charakter, znaczenie społeczne bądź gospodarcze, podlegają łagodniejszemu opodatkowaniu.

18% VAT: Stawka 18% ma zastosowanie w przypadku wybranych artykułów spożywczych oraz usług związanych z kulturą. Do tej kategorii należą m.in.:

• Wybrane rodzaje mleka,
• Produkty nabiałowe,
• Produkty zbożowe i mąka,
• Skrobia,
• Usługi umożliwiające udział w imprezach muzycznych i tanecznych.

5% VAT: Druga obniżona stawka VAT, wynosząca 5%, ma znacznie szersze zastosowanie i obejmuje produkty oraz usługi, które mają kluczowe znaczenie dla codziennego życia oraz rozwoju społecznego. Wśród nich znajdują się:

• Nowe nieruchomości mieszkalne,
• Wybrane produkty farmaceutyczne,
• Audiobooki,
• Książki drukowane i gazety,
• Produkty zwierzęce, takie jak jaja czy drób,
• Usługi dostępu do internetu,
• Lokalne usługi gastronomiczne.

Stawka zerowa VAT

Podatki VAT na Węgrzech obejmują także przypadki, w których obowiązuje stawka zerowa. Dotyczy to przede wszystkim usług i transakcji związanych z transportem międzynarodowym oraz transakcji wewnątrzwspólnotowych. Oto najważniejsze kategorie:

• Usługi związane z przewozem pasażerów oraz transportem wewnątrzwspólnotowym i międzynarodowym,
• Prace związane z ruchomościami importowanymi do kraju i eksportowanymi poza UE,
• Usługi finansowe i ubezpieczeniowe,
• Usługi medyczne, kulturalne i sportowe świadczone jako usługi publiczne.

Stawka zerowa VAT jest stosowana w przypadkach, gdzie istotne jest wspieranie handlu międzynarodowego oraz świadczenie usług publicznych bez dodatkowego obciążenia podatkowego.

Rejestracja VAT na Węgrzech dla zagranicznych firm

Węgry, jako członek Unii Europejskiej, wymagają od firm zagranicznych, które prowadzą określoną działalność na ich terytorium, dokonania rejestracji VAT. Sytuacje, w których zagraniczne przedsiębiorstwa są zobowiązane do rejestracji VAT na Węgrzech, obejmują:

• Magazynowanie towarów na Węgrzech,
• Przekroczenie limitu sprzedaży do UE w ramach WSTO (10 tys. EUR),
• Realizowanie dostaw wewnątrzwspólnotowych,
• Organizowanie imprez na Węgrzech,
• Dostawy towarów do krajów Unii Europejskiej przez teren Węgier.

Procedura rejestracji VAT wymaga dostarczenia odpowiednich dokumentów, w tym kopii zaświadczenia VAT w języku węgierskim, statutu firmy, wyciągu z krajowego rejestru oraz pełnomocnictwa, jeśli firma korzysta z usług przedstawiciela podatkowego. Po zakończeniu procedury, firma otrzymuje węgierski numer VAT, który umożliwia jej legalne prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Węgier.

Deklaracje i płatności VAT na Węgrzech

Terminy składania deklaracji VAT na Węgrzech są uzależnione od obrotów firmy oraz częstotliwości składania deklaracji. Węgierski system przewiduje deklaracje miesięczne, kwartalne oraz roczne:

• Miesięczne deklaracje VAT: obowiązkowe dla firm, które zapłaciły ponad 1 mln HUF VAT w roku ubiegłym,
• Kwartalne deklaracje VAT: dla firm, które zapłaciły VAT w przedziale od 250 tys. HUF do 1 mln HUF,
• Roczne deklaracje VAT: dla firm, które zapłaciły mniej niż 250 tys. HUF VAT i nie są zaangażowane w handel unijny.

Terminy składania deklaracji wynoszą odpowiednio 20. dzień miesiąca po zakończeniu okresu rozliczeniowego dla deklaracji miesięcznych i kwartalnych.

Mechanizm reverse charge na Węgrzech

W celu zapobiegania oszustwom podatkowym oraz uproszczenia procedur podatkowych, na Węgrzech obowiązuje mechanizm odwrotnego obciążenia, znany jako reverse charge. Jest on stosowany w przypadku określonych transakcji wewnątrzkrajowych oraz międzynarodowych. Przykłady transakcji objętych reverse charge to handel złomem, wyrobami stalowymi, metalami nieżelaznymi oraz usługi budowlane świadczone przez podwykonawców.

W transakcjach wewnątrzwspólnotowych mechanizm reverse charge przenosi obowiązek rozliczenia podatku VAT na nabywcę, co ułatwia procedury podatkowe i zmniejsza ryzyko oszustw karuzelowych.

Zwrot VAT na Węgrzech

Podobnie jak w innych krajach UE, przedsiębiorcy działający na Węgrzech mogą ubiegać się o zwrot podatku VAT, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. Zwrot VAT przysługuje, jeśli kwota do zwrotu przekracza:

• 1 mln HUF dla podatników składających miesięczne deklaracje VAT,
• 250 tys. HUF dla podatników składających kwartalne deklaracje VAT,
• 50 tys. HUF dla podatników składających roczne deklaracje VAT.

Organ podatkowy na Węgrzech zazwyczaj dokonuje zwrotu VAT w ciągu 75 dni, choć czas ten może być skrócony do 45 dni, jeśli wszystkie faktury zostały opłacone przed złożeniem deklaracji VAT.

Intrastat na Węgrzech

W przypadku przekroczenia progów przywozu i wywozu towarów, sprzedawcy na Węgrzech są zobowiązani do składania deklaracji Intrastat. W 2024 roku progi te wynoszą 270 000 000 HUF dla przywozu oraz 150 000 000 HUF dla wywozu. Podatnicy, którzy przekroczą te wartości, muszą zarejestrować się w systemie Intrastat i regularnie raportować transfer towarów. Niezłożenie wymaganych deklaracji może skutkować nałożeniem kar przez administrację. Deklarację Intrastat należy składać do 15 dnia miesiąca następującego po okresie sprawozdawczym.

Podsumowanie

System VAT na Węgrzech jest jednym z bardziej wymagających w Unii Europejskiej, szczególnie ze względu na wysoką podstawową stawkę VAT. Jednak obniżone stawki VAT oraz mechanizmy takie jak reverse charge i możliwość ubiegania się o zwrot VAT zapewniają narzędzia, które mogą pomóc przedsiębiorcom w prowadzeniu działalności gospodarczej. Dla firm działających na Węgrzech kluczowe jest zrozumienie i ścisłe przestrzeganie lokalnych przepisów VAT, aby uniknąć sankcji i maksymalnie wykorzystać dostępne możliwości podatkowe.